Η τελική έκθεση της ΕΑΚΑΑ σχετικά με το ευρωπαϊκό Ενιαίο Ηλεκτρονικό Μορφότυπο (ESEF)
12 Φεβρουαρίου 2018
Στις 18 Δεκεμβρίου 2017, η ΕΑΚΑΑ (Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών – ESMA) δημοσίευσε την τελική έκθεση της σχετικά με το σχέδιο Κανονιστικών Τεχνικών Προτύπων (ΚΤΠ) που καθορίζει τη νέα ψηφιακή μορφή με βάση την οποία οι εκδότες θα πρέπει να καταρτίζουν τις ετήσιες οικονομικές τους εκθέσεις από το 2020. Τα ΚΤΠ συνοδεύονται από ένα εγχειρίδιο χρηματοοικονομικών αναφορών με λεπτομερείς οδηγίες για την διευκόλυνση των εκδοτών στην εφαρμογή των νέων κανόνων.
Οι βασικές νέες απαιτήσεις για εταιρείες με κινητές αξίες που διαπραγματεύονται σε μία ευρωπαϊκή ρυθμιζόμενη αγορά είναι οι εξής:
• Όλες οι ετήσιες οικονομικές εκθέσεις που αφορούν οικονομικές καταστάσεις για χρήσεις που ξεκινούν από την 1η Ιανουαρίου 2020 και έπειτα, θα συνταχθούν σε γλώσσα XHMTL (Extensible Hyper Text Markup Language Format).
• Οι ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις σύμφωνα με τα ΔΠΧΑ (Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς) που θα περιέχονται στην ετήσια οικονομική έκθεση, θα επισημαίνονται με ετικέτες XBRL, καθιστώντας τις ετικετοποιημένες δημοσιεύσεις δομημένες και μηχανοαναγνώσιμες.
• Οι ετικέτες XBRL θα είναι ενσωματωμένες στο έγγραφο XHTML χρησιμοποιώντας το μορφότυπο Inline XBRL.
• Προκειμένου να πραγματοποιηθεί η δομημένη ηλεκτρονική αναφορά με την χρήση του XBRL, το ESEF (ευρωπαϊκό Ενιαίο Ηλεκτρονικό Μορφότυπο) χρησιμοποιεί μια επέκταση της Ταξινόμησης ΔΠΧΠ (IFRS Taxonomy – αποτελεί μετάφραση των Διεθνών Προτύπων Χρηματοοικονομικής Παρουσίασης σε γλώσσα XBRL), το οποίο εκδόθηκε από το Ίδρυμα ΔΠΧΑ. Αυτή η ταξινόμηση παρέχει στους εκδότες μια καθορισμένη ιεραρχική διάρθρωση που πρέπει να χρησιμοποιείται για την κατηγοριοποίηση των οικονομικών πληροφοριών.
• Οι ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις για τις οικονομικές χρήσεις που ξεκινούν από τον Ιανουάριο του 2022 και έπειτα, θα πρέπει να επισημαίνονται πλήρως με την γλώσσα XBRL (συμπεριλαμβανομένων των σημειώσεων). Προκειμένου να μειωθεί ο βαθμός δυσκολίας για την σύνταξη τους, η ΕΑΚΑΑ θα απαιτεί μόνο την ετικετοποίηση μέσα σε πλαίσια των σημειώσεων των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων βάσει ΔΠΧΠ, το οποίο σημαίνει ότι ολόκληρα τμήματα αυτών των σημειώσεων θα πρέπει να επισημανθούν με τη χρήση μεμονωμένων στοιχείων ταξινόμησης (βλ. τις πληροφορίες από το εργαστήριο που πραγματοποιήθηκε στη Φρανκφούρτη το 2017).
Η ΕΑΚΑΑ στηρίζει την εν λόγω επιλογή της αναφέροντας τα ακόλουθα κύρια πλεονεκτήματα για την προτεινόμενη προσέγγισή της:
• Οι ετήσιες οικονομικές εκθέσεις που συντάσσονται σε μορφή XHMTL μπορούν να ανοιχθούν με τα τυπικά προγράμματα περιήγησης ιστού, ενώ κάθε μεμονωμένος εκδότης μπορεί να τις προετοιμάζει και να τις εμφανίζει ανάλογα με τις προτιμήσεις του.
• Οι ετικέτες XBRL θα καταστήσουν δομημένες και μηχανοαναγνώσιμες τις δημοσιοποιήσεις που θα έχουν σημανθεί, γεγονός που θα διευκολύνει την ανάλυση που βασίζεται σε λογισμικό και την σύγκριση διαφορετικών αναφορών, παρέχοντας στους επενδυτές ένα βασικό εργαλείο για την υποστήριξη των επενδυτικών τους αποφάσεων.
• Δεδομένου ότι οι ταξινομήσεις XBRL μπορούν να περιέχουν ετικέτες σε πολλές γλώσσες, οι χρήστες θα μπορούν να συγκρίνουν τις αριθμητικές πληροφορίες στις οικονομικές καταστάσεις των εκδοτών, παρόλο που οι εκδότες θα προετοιμάζουν τις οικονομικές τους καταστάσεις σε διαφορετικές γλώσσες από αυτές των χρηστών.
• Για τους μεμονωμένους χρήστες οικονομικών δεδομένων, οι μηχανοαναγνώσιμες πληροφορίες που είναι σε γλώσσα XBRL θα μετατρέπονται εύκολα σε άλλες μορφές, όπως η SQL ή το Excel, με αποτέλεσμα την αποφυγή της επαχθούς χειροκίνητης επανεισαγωγής των πληροφοριών από αυτούς.
Η ΕΑΚΑΑ δημοσίευσε επίσης ένα Εγχειρίδιο για την υποβολή εκθέσεων με βάση το ESEF το οποίο επισυνάπτεται στην τελική έκθεση για τα σχεδιαζόμενα ΚΤΠ. Σε αυτό παρέχεται καθοδήγηση σχετικά με τη χρήση της τεχνολογίας Inline XBRL, ενώ ταυτόχρονα παρουσιάζονται τα πιο κοινά προβλήματα που προκύπτουν κατά την δημιουργία περιοδικών αρχείων (instance documents) με το Inline XBRL και οι τρόποι επίλυσής τους.
ΙΣΤΟΡΙΚΟ
Στο άρθρο 4 παρ. 7 της ευρωπαϊκής Οδηγίας για τη Διαφάνεια (2013/50 / ΕΕ) ορίζεται ότι η ΕΑΚΑΑ θα καταρτίσει σχέδιο ΚΤΠ το οποίο θα καθορίζει το μορφότυπο ηλεκτρονικής υποβολής εκθέσεων που θα πρέπει να χρησιμοποιούν οι εταιρείες με κινητές αξίες που διαπραγματεύονται σε μία ευρωπαϊκή ρυθμιζόμενη αγορά με έναρξη από το Οικονομικό Έτος 2020.
Στις 25 Σεπτεμβρίου 2015, η ΕΑΚΑΑ έθεσε σε δημόσια διαβούλευση το εν λόγω σχέδιο (βλ. την απάντηση της EuropeanIssuers στην οποία συμμετέχει και η ΕΝΕΙΣΕΤ).
Στις 21 Δεκεμβρίου 2016, η ΕΑΚΑΑ δημοσίευσε σύνοψη απαντήσεων της δημόσιας διαβούλευσης στην οποία αναφερόταν ότι η τεχνολογία Inline XBRL είναι η καταλληλότερη για την εκπλήρωση των απαιτήσεων της Οδηγίας περί Διαφάνειας προκειμένου οι εκδότες να δημοσιοποιούν τις ετήσιες οικονομικές τους εκθέσεις σε ενιαία ηλεκτρονική μορφή, καθώς είναι αναγνώσιμη τόσο από υπολογιστές όσο και από τους ανθρώπους.
Η δήλωση αυτή έγινε παρά την ανάμικτη αντίδραση που υπήρξε κατά τη διάρκεια της διαβούλευσης σχετικά με την χρηματοοικονομική πληροφόρηση σε δομημένη ηλεκτρονική μορφή. Η προσέγγιση της ΕΑΚΑΑ υποστηρίχθηκε κυρίως από λογιστικούς φορείς, ελεγκτές, εποπτικές αρχές και παρόχους υπηρεσιών, ενώ αντιρρήσεις προέβαλαν πολλοί υπόχρεοι στην σύνταξη ετήσιων εκθέσεων και οι φορείς που τους εκπροσωπούν.
Ένας σημαντικός αριθμός αυτών των ερωτηθέντων πιστεύει ότι το ESEF πρέπει να απαιτεί μόνο την χρήση pdf.
Μετά από την κριτική ορισμένων ερωτηθέντων (συμπεριλαμβανομένης της EuropeanIssuers), η ΕΑΚΑΑ διενήργησε άλλη μία ανάλυση κόστους-οφέλους, η οποία υπάρχει ως παράρτημα στην ενημερωτική δήλωση.
ΕΠΟΜΕΝΑ ΒΗΜΑΤΑ
1ο τετράμηνο 2018: Αναμένεται να εγκριθούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τα ΚΤΠ που πρότεινε η ΕΑΚΑΑ.
2ο και 3ο τετράμηνο 2018: Έγκριση των ΚΤΠ από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (έχουν την δικαιοδοσία να υιοθετήσουν ή να απορρίψουν όλα τα τεχνικά πρότυπα).
Δεύτερο εξάμηνο 2018: Αναμένεται να δημοσιευθούν τα τελικά Κανονιστικά Τεχνικά Πρότυπα. Η ΕΑΚΑΑ θα πρέπει να δημοσιεύσει στον ιστότοπο της τα αρχεία ταξινόμησης XBRL, τα οποία θα πρέπει να είναι μηχανοαναγνώσιμα και να μεταφορτώνονται δωρεάν. Έτσι θα διασφαλιστεί ότι οι εκδότες χρησιμοποιούν αρχεία ταξινόμησης XBRL που συμμορφώνονται με όλες τις σχετικές τεχνικές και νομικές απαιτήσεις.
Για τα οικονομικά έτη που αρχίζουν από την 1η Ιανουαρίου 2020 και έπειτα:
• Οι εκδότες θα πρέπει να καταρτίζουν όλες τις ετήσιες οικονομικές τους εκθέσεις για τα οικονομικά έτη 2020 και 2021 σε μορφή XHTML.
• Τα βασικά στοιχεία των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων για τα έτη 2020 και 2021 θα πρέπει να επισημαίνονται με την χρήση του XBRL (Θα περιλαμβάνονται όλες οι λεπτομέρειες χωρίς τις σημειώσεις).
Για τα οικονομικά έτη που αρχίζουν από την 1η Ιανουαρίου 2022 και έπειτα:
Ξεκινώντας από τις οικονομικές καταστάσεις για το έτος 2022, οι ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις θα πρέπει να επισημαίνονται πλήρως με την χρήση του XBRL (περιλαμβανομένων των σημειώσεων των οικονομικών καταστάσεων).
Για να μειωθεί ο βαθμός δυσκολίας στην σύνταξη τους, η ΕΑΚΑΑ θα απαιτεί την ετικετοποίηση μέσα σε πλαίσια μόνο των σημειώσεων των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων βάσει ΔΠΧΠ, το οποίο σημαίνει ότι ολόκληρα τμήματα αυτών των σημειώσεων θα πρέπει να σημανθούν με τη χρήση μεμονωμένων στοιχείων ταξινόμησης (βλέπε τις πληροφορίες από το εργαστήριο που πραγματοποιήθηκε στην Φρανκφούρτη το 2017). Ωστόσο, η απαίτηση για ετικετοποίηση εντός πλαισίου δεν θα πρέπει να περιορίζει την διακριτική ευχέρεια των εκδοτών να επισημαίνουν με τον ίδιο τρόπο και τις σημειώσεις για τις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις βάσει ΔΠΧΠ που περιέχουν περισσότερες λεπτομέρειες.
Θεωρούμε ότι η προσέγγιση αυτή ελλοχεύει τον κίνδυνο της επέκτασης της υποχρεωτικής επισήμανσης των πληροφοριών με τη χρήση του XBRL και σε άλλα μέρη της ετήσιας οικονομικής έκθεσης ή σε οικονομικές καταστάσεις που καταρτίζονται βάσει των Γενικά Αποδεκτών Λογιστικών Αρχών (GAAP) που ισχύουν σε τρίτες χώρες.
Η ΕΑΚΑΑ αναφέρει επίσης ότι «με την εφαρμογή του, το ESEF θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως πιθανό σημείο αναφοράς για περαιτέρω ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες, προκειμένου τα εταιρικά στοιχεία να καταστούν πιο συγκρίσιμα, διαφανή και ψηφιακά προσβάσιμα, όπως προβλέπεται στη δήλωση του Ταλίν σχετικά με την ηλεκτρονική διακυβέρνηση που υπέγραψαν όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ και οι χώρες της ΕΖΕΣ (Ευρωπαϊκής Ζώνης Ελεύθερων Συναλλαγών) νωρίτερα αυτό το έτος».
ΘΕΣΗ ΚΑΙ ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΝΕΙΣΕΤ ΚΑΙ ΤΗΣ EUROPEANISSUERS
Τόσο η ΕΝΕΙΣΕΤ όσο και η EuropeanIssuers κατέθεσαν την πρότασή τους η οποία δεν υποστηρίζει την εισαγωγή μιας υποχρεωτικής δομημένης ηλεκτρονικής αναφοράς για τις εταιρείες, καθώς θα δημιουργούσε πρόσθετο κόστος για τις εταιρείες, το οποίο θα αντιστάθμιζε τα οφέλη τόσο για τους επενδυτές όσο και για τις εταιρείες. Βασισμένοι σε συζητήσεις και άλλες πηγές, κατανοήσαμε επίσης ότι πολλοί επενδυτές (που ανήκουν κυρίως στην λιανική αγορά) τείνουν επίσης να προτιμούν την χρήση pdf. Τα πρόσθετα προβλήματα από την χρήση του XBRL, όπως επισημάνθηκαν και από άλλα μέλη της EuropeanIssuers ήταν:
• η πολυπλοκότητα του XBRL και το σημαντικό κόστος που συνδέεται με την εφαρμογή του και την συνεχή παρακολούθηση του.
• οι ταξινομήσεις σε XBRL βασίζονται στα ΔΠΧΠ, τα οποία θα υποστούν σημαντικές αλλαγές στο μέλλον, οδηγώντας συνεχώς στην ταυτόχρονη αύξηση της πολυπλοκότητας και του κόστους.
• οι πιθανές αρνητικές επιπτώσεις στη δημοσιοποίηση και την αναφορά των οικονομικών στοιχείων των δημόσιων εταιρειών και οι πιθανές αρνητικές επιπτώσεις στην ευθύνη των εκδοτών.
Τον τελευταίο καιρό, η EuropeanIssuers συζητά με τις εταιρείες που συμμετείχαν το περασμένο καλοκαίρι στην δοκιμή πεδίου της ΕΑΚΑΑ και επανεξετάζει με την Ομάδα Εργασίας για την Οικονομική Πληροφόρηση αν εξακολουθούν να υπάρχουν οι προαναφερόμενες επιφυλάξεις. Υπό αυτή τη βάση, τόσο η ΕΝΕΙΣΕΤ όσο και η EuropeanIssuers θα εξετάσουν αν θα κλιμακώσουν τις αντιδράσεις τους στην καθιέρωση της υποχρεωτικά δομημένης ηλεκτρονικής υποβολής οικονομικών καταστάσεων.
ΠΗΓΕΣ ΓΙΑ ΠΕΡΑΙΤΕΡΩ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ
• Τελική έκθεση της ΕΑΚΑΑ σχετικά με τα σχεδιαζόμενα Κανονιστικά Τεχνικά Πρότυπα.
• Δελτίο Τύπου της ΕΑΚΑΑ.
• Ιστοσελίδα της ΕΑΚΑΑ για το ESEF.
• Έκθεση του Εργαστηρίου Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης (FRC Lab) για το XBRL, για τις πιθανές επιπτώσεις και τα θέματα που προκύπτουν από την χρήση του και για τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να βελτιωθούν οι εταιρικές εκθέσεις με την χρήση αυτής της τεχνολογίας.
Μπορείτε να δείτε τα αρχεία παρακάτω: